Conkbayırı’nıda bulunan Anıt, Şehitlik ve Mezarlıklar
Atatürk’ün Saatinden Vurulduğu Yer
Yaşanan olayı 64. Alay Komutanı olan Yarbay Servet bize şu şekilde anlatır: “Süngü hücumu sırasında Conkbayırı tepesinde Mustafa Kemal’in yanındaydım. Düşmanın şiddetli topçu ateşi başladıktan sonra elini birden göğsüne götürdüğünü gördüm. Heyecanımı sezen o metin asker, parmağını ağzına götürerek ve başını kaşlarını yukarıya kaldırarak bana sessiz olmamı işaret etti.” Mustafa Kemal’in göğsüne isabet eden şarapnel, O’nun göğsünde bulunan saatine çarpmıştı. Saat parçalanmıştı ve göğsünde küçük bir morluk oluşmuştu. İşte bu saat Mustafa Kemal’i Türk milletine bahşetmiştir. Taarruz saat 12.15’te Mustafa Kemal tarafından durdurulur. Akşama doğru Mustafa Kemal Kurmay Başkanı ile birlikte 5. Ordu Komutanı Liman Von Sanders’in yanına giderek saldırı hakkında bilgi verir.
Muharebe esnasında göğsüne bir şarapnel parçasının çarptığını ve şarapnelin saatine isabet ettiğini söyler. Saati ise o günkü başarının hatırası olarak Liman Von Sanders’e hediye eder. Liman Paşa ise Mustafa Kemal’e kendi altın saatini hediye eder. 10 Ağustos 1915 günü yapılan Conkbayırı Türk saldırısı, düşman askerlerinin Conkbayırı’nı ele geçirme ümidini kursağında bırakmıştır. Ayrıca Mustafa Kemal’in dahi bir komutan olduğunu bizlere tekrardan göstermiştir.
Conkbayırı Atatürk Anıtı
Conkbayırı Atatürk Zafer Anıtı bronzdan yapılmış bir heykel olup Conkbayırı’nda yapılan en yeni anıt olma özelliğini taşır. Conkbayırı Atatürk Zafer Anıtı, Kültür Bakanlığı tarafından Anafartalar Grup Komutanı Albay Mustafa Kemal’in 10 Ağustos 1915 tarihinde yönettiği Conbayırı taarruzu anısına 1993 yılında yaptırılmış olup sonraki yıllarda iki kez restore edilmiştir.
Mustafa Kemal ATATÜRK, Çanakkale Savaşı esnasında önemli hamleler yapıp savaşın seyrini değiştirmiş büyük bir komutandır. Conkbayırı muharebelerinde 8 Ağustos’ta bir kısmı kaybedilen bölgeyi 10 Ağustos‘ta ani ve büyük çaplı bir süngü taarruzu ile geri almıştır. 10 Ağustos’ta; “Askerler! Karşımızdaki düşmanı mağlup edeceğimize hiç şüphe yoktur. Fakat siz acele etmeyin. Evvela ben ileri gideyim. Siz, ben kırbacımla işaret verdiğim zaman hep birden atılırsınız.” konuşma yapmış ve sonrasında kamçısı ile işaret vererek hücumu başlatmıştır. Bu nedenle de Conkbayırı kahramanı Mustafa Kemal ATATÜRK‘ün elinde kırbacı ile birlikte büyük bir anıt heykeli yapılmıştır.
Atatürk’ün Gözetleme Yeri 
Conkbayırı Muharebeleri 7 Ağustos ile başlayıp 10 Ağustos 1915 itibari ile bitmektedir. 9 Ağustos 1915 ise I. Anafartalar Muharebesi tarihidir. 10 Ağustos günü Atatürk, Conkbayırı geri alındıktan sonra kuzey batı yönünden Conkbayırı üzerinden Anafartalar Ovası‘nı gözetler. O bölgede olup bitenleri inceler. Düşman birliklerinin yeni bir taarruz başlatıp başlatmadığını ve ovadaki mevcut durumu izlemek için kullandığı siper restore edilmiş ve Atatürk’ün Gözetleme Yeri olarak ziyarete açılmıştır. Resmi incelediğinizde yada ziyaret ettiğinizde Anafartalar ovasına ne kadar hakim bir nokta olduğunu görebilirsiniz.
Conkbayırı‘nın 25 Nisan 1915’te başlayıp savaş sonuna kadar ne kadar önemli bir nokta olduğundan bahsettik. Kuzey cephesinin en sıcak bölgelerinden birisi olan bu noktada Atalarımızın düşmana karşı savaş sonuna kadar kullandığı ve direnişin temel taşı olan Türk Siperleri tüm cephe hattında olduğu gibi Conkbayırı‘nı da örümcek ağı edasıyla kaplamıştır. İşte Atalarımız bu siperlerde ” Çanakkale Geçilmez” dedirtmiştir.
Üsteğmen Nazif Çakmak Şehitliği
Conkbayırı üzerinde yer alan savaşta Şehit olan, Mareşal Fevzi Çakmak’ın kardeşi Nazif Çakmak anısına yapılmış şehitliğimizdir. 9.Tümene bağlı 64.Piyade Alayında bölük komutanıydı. 8 Ağustosta saldırıya geçen Yeni Zellanda kuvvetlerine karşı Conkbayırı zirvesini savunurken şehit düştü. Mareşal Fevzi Çakmak’ın küçük kardeşidir.
Conkbayırı Yeni Zelanda Anıtı
Conkbayırı Yeni Zelanda Ulusal Anıtı
Bölgede yer alan en büyük Yeni Zelanda anıtıdır. Ve her yıl geleneksel olarak düzenlenen 24-25 Nisan Anzak Günü etkinliklerinde, sahildeki ortak tören sonrası Yeni Zelanda vatandaşları yürüyerek bu anıta gelir ve burada bir anma töreni gerçekleştirirler. Conkbayırı’ndaki Yeni Zelanda Anıtı, bir çoğu, 7-10 Ağustos tarihleri arasında, Müttefiklerin Conkbayırı’nı alma çabaları sırasında ve bu bölgedeki diğer muharebelerde kaybolan Yeni Zelanda Seferi Kuvvetlerinden 850 askerin isimleri bu anıtın duvarları üzerinde anılmaktadır. Bunlar ‘kayıp’ olan ve mezarı olmayan askerlerin isimleridir. Anıt yükselen bir sütun şeklindedir. Yukarından bakıldığında ise haç işareti görülmektedir.
Conkbayırı Anzac Mezarlığı
Conkbayırı Muharebeleri esnasında Türk Askeri tarafından muharebede ölen Yeni Zelandalılar tepenin doğu tarafına toplu olarak gömülmüşlerdir. Savaş sonrasında ise tespit edilmiş ve bir mezarlık yapılmıştır. Conkbayırı Mezarlığı‘nda ismi tespit edilmiş 850 Yeni Zelanda askeri ve 1 tane Gurka askerinin isimleri yer almaktadır.
Kaynak:
https://www.canakkalesehitlik.net/conkbayiri.html
https://catab.ktb.gov.tr/TR-129432/conkbayiri-ataturk--zafer-aniti.htmlhttps://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/canakkale/gezilecekyer/conkbayiri-ataturk-zafer-aniti
Yorumlar
Yorum Gönder