28.06.1914
Avusturya-Macaristan veliahdının öldürülmesi (Saraybosna Suikastı)-Birinci Dünya savaşının Başlangıcı
28.07.1914
Avusturya’nın (Avusturya-Macaristan) Sırbistan’a vharp ilan etmesi
01.08.1914
-Almanya’nın Rusya’ya harp ilan etmesi.
-Türkiye genel seferberlik ilan etti.
02.08.1914
Türk-Alman gizli ittifak anlaşmasının yapılması
Türk Ordusunun Seferberlik İlanı ve tarafsız kalacağının açıklaması
03.08.1914
İngiltere inşa edilmekte olan Sultan Osman I ve Reşadiye gemilerine el koyulması,
Çanakkale boğazı mayınlanmaya başlanması.
Almanya’nın Fransa’ya ve Belçika’ya harp ilan etmesi.
05.08.1914
İngiltere’nin Almanya’ya harp ilan etmesi
10.08.1914
Goben (TCG.Yavuz) ve Breslav (TCG Midilli) ‘nin Çanakkale Boğazından içeri girmeleri.
Almanya’nın Fransa’ya harp ilan etmesi.
16.08.1914
16 Ağustos’ta İstanbul’a ulaşan Goeben ve Breslau gemileri Osmanlı Donanmasına katılarak Yavuz Sultan Selim ve Midilli isimlerini aldılar.
23.08.1914
Japonya’nın Almanlara harp ilan etmesi
09.09.1914
Amiral Souchon’un Osmanlı Donanması Komutanlığına getirilmesi
26.09.1914
İngiliz torpido botlarının Çanakkale’den çıkan Türk torpido botlarını geri çevirerek ateş etme emrini aldıklarını bildirmeleri
27.09.1914
Çanakkale Boğazı’nın tamamen kapatılması(Çanakkale Boğazı’ndan bütün gemi geçişlerini yasaklaması.)
06.10.1914
Türk Donanması’na Karadenize çıkma emrinin verilmesi
18.10.1914
Amiral Souchon’un izinsiz olarak Donanmayı Karadeniz’e çıkarması ve geri çağrılması
29.10.1914
Türk Donanması’nın Karadeniz’de Rus Donanması ile çatışması (Alman subaylar yönetimindeki Osmanlı donanmasının Rus limanlarına ve Rus donanmasına ateş açması)
01.11.1914
-Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı’na katılması.
-Fransa ve İngiltere Türkiye’ye savaş açtı.Rusya Türkiye’ye savaş açtı
02.11.1914
Rus,İngiliz,Belçika,Sırp,Japon,Karadağ Hükümetlerinin Osmanlı İmparatorluğu ile siyasi ilişkilerini kesmeleri
03.11.1914
Çanakkale Boğazı’nın 6 düşman zırhlısı tarafından bombalanması (Seddülbahir-Kumkale)
İngiliz-Fransız donanması’nın Çanakkale’nin dış tabyaları bombalaması
11.11.1914
Osmanlı İmparotorluğu’nun üçlü anlaşma devletlerine harp ilanı
17.11.1914
Rus Donanmasının Trabzon’u bombalaması
02.12.1914
Sarıkamış harekatının başlaması.
13.12.1914.
Mesudiye Zırhlısı, İngiliz B-11 Denizaltısı’ndan atılan torpidoyla batırıldı
03.01.1915
Churchill, Çanakkale’yi abluka altında bulunduran Amiral Garden’den Boğazın yalnız denizden zorlanmasını mümkün görüp görmediğini sorar
05.01.1915
Amiral Garden’in cevabı gelir.
11.01.1915
Amiral Carden’in, Bahriye Nezareti’ne Çanakkale Boğazı’na Taarruz İçin Hazırlattığı Planı Sunması
13.01.1915
Çanakkale’yi geçme planı Amiral Garden tarafından hazırlanmış ve 13 Ocak’ta Savaş komitesi tarafından onaylanmıştı.
15.01.1915
– Saphir Adındaki Fransız Denizaltı Gemisinin Köseburnu Önünde Batırılması.
– Çanakkale Boğazı’na Taarruz İçin Hazırlanmış Planın Uygun Olduğunun Amiral Carden’e Bildirilmesi
20.01.1915
Atatürk’ün Kuruluş halinde bulunan 19. Tümen Komutanlığına (Tekirdağ) atanması.
28.01.1915
Savaş Komitesinin Bugünkü Toplantısında Çanakkale Boğazı’nın Yalnız Donanmayla Zorlanmasına Karar Verilmesi 19 Şubat 1915’in Taarruz Tarihi Olarak Saptanması (İngilizlerin Çanakkale’yi geçme kararı)
02.02.1915
Atatürk’ün Tekirdağ’a gelişi ve 19. Tümeni kurma çalışmalarına başlaması
17.02.1915
Barbaros ve Turgut Reis Muharebe Gemilerinin,Savunmaya Katılmak Üzere Nara’ya Gelmesi
18.02.1915
Başkomutan Vekili’nin Denetleme İçin Çanakkale’ye Gelmesi
19.02.1915
Seddulbahir,Kumkale,Ertuğrul ve Orhaniye istihkamlarının 12 düşman zırhlısı tarafından bombardıman edilişi ve karaya az miktarda asker çıkarmaları
23.02.1915
19. Tümen Kuruluşuna 6. Kolordu’dan Verilen 72.Piyade Alayı’nın Eceabat’a Gelmesii
25.02.1915
- Tümen Komutanı, Karargahı, 57. Piyade Alayı, Dağ Bataryası, Sıhhiye Bölüğü, Seyyar Hastane
Ekmekçi Müfrezesi’nin, Tekirdağ’dan Eceabat’a Gelmesi.(Tekirdağ’daki 19. Tümen Komutanlığı’nın
Maydos (Eceabat)’a nakli ve Atatürk’ün 19.Tümen Komutanlığı üzerinde olmak üzere Maydos Bölgesi Komutanı olarak görevini sürdürmesi.)
– Çanakkale Müstahkem Mevkii Karargahı’nın Hacıpaşa Çiftliği’ne Yer Değiştirmesi.
– Çanakkale Müstahkem Mevki Komutanı’nın,19. Tümen Komutanı’nı Eceabat Bölgesi Komutanlığına Atanması.
– Mustafa Kemal’in 19. Tümen Komutanlığı’na atanması.
– Birleşik Filo’nun, Giriş Tabyalarındaki Topları Tahrip Etmesi ve Boğaz’a Girmeye Başlaması.
26.02.1915
– Değirmenburnu – Çanakkale Feneri Arasında 10.Mayın Hattı’nın Kurulması.
– Seddülbahir ve Kumkale’ye Yapılan Çıkarma.
01.03.1915
Venizelos’un, Gelibolu Yarımadası’nda 3 Tümen Çıkarılmasını Önermesi.
02.03.1915
General Liman Von Sanders’in Çanakkale’deki Osmanlı Kara Kuvvetleri Başkomutanlığına atanması.
04.03.1915
İngiltere, Fransa ve Rusya arasında Boğazlar’ın taksimini öngören ‘İstanbul Antlaşması’ nın imzalanması. 3. Avustralya Tugayı’nın, Mondros Limanı’na Gelmesi
05/06.03.1915
Çamkoyu Batısından Queen Elizabeth Muharebe Gemisinin Merkez Tahkimatını Aşırma Biçiminde
Bombardımanı.
07-08 Mart 1915
7 Mart’ı 8 Mart’a bağlayan gece Nusrat mayın gemisi düşman gemilerinin projektörlerine aldırmadan
Anadolu yakasındaki Akyarlar’a mayınlarını bıraktı.
11.03.1915
Sir Ian Hamilton’un, Akdeniz Bağlaşık Kuvveti Komutanlığı’na Atanması.
12.03.1915
- Hamilton Fransız ve İngiliz Kara Kuvvetleri başkumandanlığına tayin edildi.
– 11. Tümen’in Ezine, Bayramiç Bölgesine Gelmesi.
– İngiliz Deniz Piyade Tümeni’nin Artanının Limni Adasına Gelmesi.
13.03.1915
Kitchener’in, Hamilton’a Kara Kuvvetlerinin Kullanılması Konusunda Yönerge Vermesi.
15.03.1915
General d’Amade Emrindeki Fransız Doğu Sefer Kuvveti’nin Mondros Limanı’na Gelmesi.
16.03.1915
– Amerika Büyük Elçisi, Adliye Nazırı, Avusturya Askeri Ateşesi’nin Çanakkale’ye Gelmesi.
-Amiral Carden görevinden ayrıldı.Yerine Amiral Robeck atandı.
17.03.1915
– Amiral de Robeck’in, Birleşik Filo Komutanlığı Görevine Başlaması.
18.03.1915 (18 MART 1915)Çanakkale Boğazı Muharebesi, İtilaf devletleri donanması yaklaşık 30 savaş gemisiyle savaşın en geniş kapsamlı saldırısını başlattı.
Altı büyük gemiden Bouvet, Irresistible ve Ocean zırhlıları batırıldı, üçü ise kullanılmaz duruma geldi.
Çanakkale Boğazı’nı denizden geçme girişimi Türk deniz ve kara savunması karşısında başarısızlığa uğradı.Çanakkale deniz zaferlerinin kazanıldığı gün.
Fransız ve İngilizler’in Çanakkale’ye yaptıkları deniz saldırısının başarısızlığı.
23.03.1915
Alman general Liman Vona Sanders 5. Ordu Komutanlığı’na getirildi.
Bu ordunun ihtiyatını oluşturacak 19. Tümen’in komutanlığına ise Kurmay Yarbay Mustafa Kemal getirildi.(Gelibolu/Çanakkale’de 5. Ordu’nun kurulması.)
24 Mart 1915
General Hamilton’un Birliklerini Düzenlemek Üzere Mısır’a Hareket Etmesi.
25 Mart 1915
9. Tümen Komutanı’nın, Eceabat Bölgesi Komutanlığı’nı 19. Tümen Komutanı’ndan
Devralması.
26 Mart 1915
5. Ordu Komutanı’nın Gelibolu’ya Gelerek Göreve Başlaması.
27 Mart 1915
Churchill’in, Birlikte Harekata Karar Verildiğini Amiral de Robeck’e Bildirmesi.
28 Mart 1915
Tengerdere – Domuzdere Arasında Boğaz’ın Ortasına Doğru 19 Mayından Oluşan Son Mayın
Hattının Kurulması.
31 Mart 1915 -01 Nisan 1915
Bu Mayın Hattına Paralel Olarak, Boğaz Doğrultusunda 10 Mayının Uzatılması.
31 Mart 1915
3. Tümen’in Muharip Birlikleriyle Erenköy’e Gelmes
01 Nisan 1915
General Weber’in Kalvert Çiftliği’nde Mürettep Kolordu Komutanlığı Görevine Başlaması.
10 Nisan 1915
– General Hamilton’un Mondros’a Gelmesi.
– Avustralya Tümeni’nin Büyük Kısmının, Mondros’a Gelmesi.
16 Nisan 1915
Demirhisar torpidobotunun kendini karaya oturtup batması.
17 Nisan 1915
E-15 İngiliz Denizaltı Gemisinin, Boğaz’da Hasara Uğratılıp Karaya Oturtulması.
18.04.1915
Mustafa Kemal, 18 Nisan 1915’te Çamyayla (Bigali) köyüne gelerek köy evini Karargah
yaptı.
18-19 Nisan 1915
İngilizlerin, Torpido Atarak E-15 Denizaltı Gemisini Batırmaları.
22.04.1915
Müttefikler’in Gelibolu’ya çıkarma yapmaları.
25.04.1915
İ-tilaf güçlerinin en geniş kapsamlı ilk çıkarması.(Çanakkale Boğazı’ndan Deniz kuvvetleriyle
zorlayarak geçmek imkanı olmadığını anlayan düşmanın Gelibolu
Yarımadası’na asker çıkarmaya başlaması)
-Arıburnu Zaferi kazanıldı.İtilaf Devletleri’nin, Arıburnu’na asker çıkarmaları üzerine Mustafa Kemal’in Tümeniyle düşmanı önleyerek durdurması.
-İngiliz ve Fransızların Seddülbahir, Arıburnu ve Kumkale’ye asker çıkarmaları,
-9 ay sürecek Çanakkale kara savaşlarının başlaması
27.04.1915
İngiliz denizaltı gemilerinin Marmara’da denizaltı savaşına başlamaları ve Barbaros zırhlısının
bir denizaltı tarafından batırılması.
28.04.1915
Birinci Kirte muharebesi(.Seddülbahir’de “1. Kirte Savaşı” olarak bilinen muharebe.)
30.04.1915
Sultanhisar torpidobotunun E-2 İngiliz denizaltı gemisini batırması.
01.05.1915
Fransız Joule denizaltısı mayına çarparak battı
02.05.1915
Van’ın Rus ve Ermeniler tarafından işgali.
06-08.05.1915
İkinci Kirte muharebesi
12.05.1915
Muavenet-i Milliye torpidobotunun İngiliz Goliath zırhlısını torpilleyerek batırması.
Muavenet-i Milliye torpidobotunun İngiliz Goliath zırhlısını torpilleyerek batırması,
Çanakkale Muharebeleri tarihinde önemli bir yer tutar.
14 Mayıs 1915
Churchill ve Amiral Fisher istifa ettiler.
19 Mayıs 1915
Liman Von Sanders’in 42 bin kişilik bir kuvvetle Arıburnu çıkarma noktasındaki Anzaklar’a yönelik
başarısız saldırısı. Türkler 9.973 kayıp vererek geri çekildi.
19 Mayıs 1915 günü Çanakkale Savaşı'nın en kanlı günüdür.
25 Mayıs 1915
Alman U-21 denizaltı gemisinin İngiliz Trumph zırhlısını batırışı. Aynı denizaltı gemisinin önünde
Majestic İngiliz zırhlısını batırışı.
01.06.1915
Mustafa Kemal’in Albaylığa yükseldi.
04.06.1915
Üçüncü Kirte muhaberesi.
21.06.1915
Kerevizdere muharebesi.
04.07.1915
Atatürk’ün, Kurmay Başkanı İzzettin (Çalışlar) Bey’le beraber Cesarettepesi’ndeki 18.Alay’a ait
siperleri gezmesi ve buradaki mevzilerin kuvvetlendirilmesi için bazı direktifler vermesi,
düşmanın taarruzu halinde uygulanacak hareket hakkında komutanlarla görüşmesi.
10.07.1915
Tasir-i Efkar gazetesi muhabirlerinden Ferit Bey’in, 19.Tümen Karargahı’nda Atatürk’ü ziyareti.
13.07.1915
İngiliz ve Fransızların, Seddülbahir’e yeni bir taarruzu, ancak yedekteki birliklerin ileri sürülmesiyle
önlenebilmesi.
16.07.1915
Gazeteci, yazar ve şairlerden oluşan bir edebi hayatin, harp alanını ziyaret etmek üzere,
İstanbul’dan Çanakkale’e gelişi. (Hamdullah Suphi (Tanrıöver), Ahmet Ağaoğlu, Ali Canip (Yöntem),
Ömer Seyfettin, Mehmet Emin (Yurdakul), İbrahim Alaettin (Gövsa), Hakkı
Süha (Gezgin), Enis Behiç (Koryürek)’in de içinde bulunduğu heyet,de içinde bulunduğu heyet,
Çanakkale cephesine gelerek 5.Ordu ve 3.Kolordu Karargahlarını ziyaret
etmiş, Arıburnu ve Seddülbahir harp bölgelerini gezmiştir. Heyet, Cesarettepesi’ne giden yolun düşman kontrolünde ve tehlikeli oluşu nedeniyle Atatürk’ü ziyaret edememiş ancak telefonla
konuşarak başarılarını kutlamıştır.
17.07.1915
Gelibolu Mutasarrıfı Süreyya (Yiğit) Bey’le Maydos (Eceabat) Kaymakamı Rahmi Bey’in, 19.Tümen
Karargahı’nda Atatürk’ü ziyareti ve geceyi karargahta geçirmeleri.
19.07.1915
Atatürk’ün, Kurmay Başkanı İzzettin (Çalışlar) Bey’le beraber, öğleden sonra, 3.Kolordu
Karargahı’nın bulunduğu Kemalyeri’ne gelerek Veliaht Yusuf İzzettin
Efendi’yi karşılama töreninde bulunması, akşam yemeğini Kemalyeri’nde
yemesi, tekrar 19.Tümen Karargahı’na dönüşü.
28.07.1915
Atatürk’ün Kurmay Başkanı İzzettin (Çalışlar) Bey’le beraber 27.ve 57. Alay cephelerini gezmesi.
30.07.1915
3.Kolordu Komutanı Esat (Bülkat) Paşa’nın, Kurmay Başkanı Fahrettin (Altay) Bey’le beraber 19.Tümen Karargahı’na gelerek Atatürk’ü ziyareti.
06.08.1915
Arıburnu’nda Anzak’ların cephenin ortasından büyük taarruzu.
06-07.08.1915
İngilizler’in Suvla Limanı çıkarması ve 1 nci Anafartalar savaşının kazanılması.
08.08.1915
Atatürk’ün Anafartalar Grubu Komutanlığına getirilmesi
09.08.1915
Birinci Anafartalar Zaferi.
08-09.08.1915
İtilaf Güçlerinin Seddülbahir’i boşaltmaları.
10.08.1915
Türklerin Anafartalar Grup Komutanı Albay Mustafa Kemal öncülüğünde geniş kapsamlı Conkbayırı taarruzu.
Anafartalar ve Kanlı Sırt muharebeleri-Conkbayırı Zaferi.
13.08.1915
2.Anafartalar muharebesi
14.08.1915
Mariot adlı Fransız denizaltı gemisinin ağlara takılıp batması
15.08.1915
Kireçtepe Muharebeleri.
17 Ağustos 1915
Kireçtepe savaşının kazanılması
21-22.08.1915
2 nci Anafartalar savaşının kazanılması (3.Anafartalar Muhaberesi)
01.09.1915
Mustafa Kemal’e, Anafartalar Grubu Komutanlığı’ndaki üstün başarılar nedeniyle “Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası” verilişi.
02.09.1915
Mustafa Kemal’in, Çanakkale Savaşlarında yaralanan ve sakatlanan Osmanlı askerleri için para toplayarak gönderen Almanya’nın İstanbul Elçiliği görevlilerinden
Dr.Ernest Jackh’a teşekkür mektubu :”…Kaderin savurduğu her haşin darbeye bizimle katlanmakla kalmayıp bundan doğan ıstırapları da hafifletmek için akla gelen her yardımı esirgemeyen siz sadık dosta, Fevzi (Çakmak) Bey de selamlarını ve teşekkürlerini yollar.”
Atatürk’ün komuta ettiğiAnafartalar Grubu Komutanlığı’nın Kurmay Başkanı Binbaşı İzzettin (Çalışlar) Bey’in, 16.Kolordu Kurmay Başkanlığı’na atanması.
04.09.1915
Mustafa Kemal’in, Anafartalar’da 4.ve 8.Tümen cephelerine giderek incelemelerde bulunması.
Başkomutan Vekili Enver Paşa’nın, 5.Ordu Komutanı Liman von Sanders’in
Anafartalar Grubu’ndaki yeni düzenleme ile ilgili- 29 Ağustos 1915 tarihli
önerisine cevabı :”Anafartalar Grubu’nun devamını, bu grup içindeki
tümenlerin şimdilik yalnız 2.ve 15.Kolorduları oluşturmasını ve
Gruğ Komutanlığı’nın 16.Kolordu Komutanı Mustafa Kemal Bey tarafından
yapılmasını, yüksek öneriniz üzerine uyarınca uygun gördüm.”
09.09.1915
Bulgaristan’ın Türkiye ve Almanya’nın yanında savaşa katılması.
14.09.1915
Mustafa Kemal’in Bulgar Generali Petroff’un eşi
Sultane Petroff’a Çanakkale’den Fransızca mektubu :”…Düşman kuvvetlerine karşı kendi istediğimiz şekilde karşı koyduk ve daha önce Arıburnu’nda benim karşımda hezimete uğrayan düşman kuvvetleri, aradan aylar geçtikten sonra bu defa da Anafartalar’da tam anlamıyla felç oldular. Generalimin, muhtemelen bunlardan haberi vardır; ama olan biteni doğrudan benden öğrenmesi, sanırım kendisiniçok daha fazla memnun edecektir. General Hamilton’a ve Lord Kitchener’e ardı ardına bubaşarıları elde etmeme vesile oldukları için teşekkür etmem gerektiğine inanıyorum.” Mustafa Kemal’in, 2.ve 15.Kolordu Komutanlarıyla Abdurrahman Bayırı’na gidişi.
20.09.1915
Mustafa Kemal’in rahatsızlanması, Mareşal Liman von Sanders’in Anafartalar Grubu Karargahı’na gelerek, kendisine geçmiş olsun dileğinde bulunması, sonra özel doktorunu gönderişi.
23.09.1915
Mustafa Kemal’in, – Almanya’nın İstanbul Elçiliği görevlilerinden- Dr.Ernest Jackh’ı çadırında kabulü ve söyledikleri :”Tam manasıyla Ruslar gibi karaya tıkıldık. Ruslar çökmeğe Karadeniz’e tıkadım. Bumahkumdurlar; çünkü Boğazları kapayarak onları suretle, müttefiklerinden ayrı düşürdüm. Fakat biz de aynı sebep dolayısıyla yıkılmaya mahkumuz. Gerçekten biz, Akdeniz, Kızıldeniz ve Hint Okyanusu sahillerine yerleşmiş bulunuyoruz; fakat herhangi bir okyanusa çıkmayı göze alamayız. Deniz kuvvetlerine sahip olmayan bir kara kuvveti olmak itibariyle biz, yarımadamızı, kara kuvvetlerini hiçbir tehdide uğramaksızın istediği sahile getirebilen deniz kuvvetlerine karşı savunmaya asla muktedir olamayacağız.” (Atatürk, bu görüşmenin yapıldığı günlerde rahatsızlığı nedeniyle çadırında istirahat etmektedir.
Ernest Jackh, hatıralarında şu bilgileri vermektedir.
:”Mustafa Kemal Bey ağır surette hastaydı ve bu yüzden kendisini ziyaret için çadırına gittim. Malarya (sıtma)’ya tekrar yakalanmıştı. O kadar zayıflamıştı ki, ilkin tanıyamadım. Bununla beraber
ateşli tabiatı, evvelce sık sık yaptığımız bütün gece devam eden çok sevdiği görüşmeler
gibi, bizi, siyasi bir tartışmaya daldırdı.”
24.09.1915
Başkomutan Vekili Enver Paşa’nın beraberinde Başkomutanlık Vekaleti Harekat Şubesi Müdürü Yarbay
İsmet (İnönü Bey olduğu halde Gelibolu’ya gelişi.
26.09.1915
Başkomutan Vekili Enver Paşa’nın sabahleyin Kuzey Grubu Karagahı’na gidişi, daha sonra -Anafartalar
Grubu cephesine ait- Conkbayırı’nı gezdikten sonra Gelibolu’da 5.Ordu karargahı’na dönüşü
(Enver Paşa, bu inceleme gezisinde Anafartalar Grubu Karargahı’na uğramamıştır.)
27.09.1915
Mustafa Kemal’in, 5.Ordu Komutanı Mareşal Liman von Sanders’e Anafartalar Grubu Komutanlığı’ndan affını isteyen yazısı :”…Geçenlerde Ekselansları Başkomutan, Kuzey, Güney
ve Asya Gruplarını ziyaretiyle gereği gibi onurlandırmıştır; ancak Anafartalar Grubu’nun
varlığını tanımak istememekle, bizi ziyaretinin onurundan mahrum kılmıştır. …Ekselansları Başkomutan’ın şahsıma karşı beslediği duygular böylece bilinirken, orduda aynı koşullar
altında hizmet vermem benim için imkansızdır. Siz Ekselanslarından beni şu
andan itibaren GrupKomutanlığı’ndan istifa etmiş sayma ve şahsımla ilgili daha sonraki
işlemleri tayin etme lütfunda bulunmanızı rica etmek onurunu taşımaktayım.”
30.09.1915
5.Ordu Komutanı Mareşal Liman von Sanders’in Başkomutan Vekili Enver Paşa’ya Mustafa Kemal’in
Anafartalar Grubu Komutanlığı’ndan affını isteyen deilekçe vermiş olduğunu, ancak kabul
edilmemesini isteyen yazısı :”…Bu dilekçeyi destekleyemem. Çünkü Mustafa Kemal Bey’i vatanın bu büyük savaşta hizmetlerine muhakkak surette muhtaç olduğu, çok müstesna kabiliyetli, yetkili
ve cesur bir subay olarak tanıdım ve takdir ettim. …Şimdilik ilişikte takdim
etmediğim ayrılma dilekçesini, Ekselanslarınızın,güvenini belirtmek suretiyle reddetmek lütfunda bulunmalarını rica ediyorum.”
11.10.1915
Gelibolu Yarımadası’nın İtilaf Devletleri’nce boşaltılmasının ilk kez söz konusu oluşu
17.10.1915
Çanakkale bölgesinde General Hamilton’un komutayı General Birdwood’a devrederek cepheden ayrılışı.
26.10.1915
Mustafa Kemal’in, Başkomutanlık Vekaleti’nce 9.,11.ve 12.Tümenlerin birleşmesinden oluşacak
16.Kolordu komutanlığına atanması ve Kolordu Komutanı yetkisiyle “Anafartalar Grubu’nu yönetmekle görevlendirilmesi.
30.10.1915
Turquoise isimli Fransız denizaltı gemisinin esir edilmesi.
31.10.1915
Başkomutan Vekili Enver Paşa’nın, beraberinde Ahmet İzzet Paşa, Yarbay Feldmann ve Başyaver Kazım (Orbay) Bey olmak üzere Anafartalar Grubu Karargahı’nı ziyareti, Atatürk’le görüşmesi, daha sonra at üzerinde İsmailoğlu Tepesi’ne gidilmesi.
03.11.1915
İstanbul’dan Gelibolu’ya gelen Ayan ve Mebusan Heyeti’nin Anafartalar Grubu karargahı’na giderek Mustafa Kemal’i ziyareti ve beraber cepheyi gezmeleri.
06.11.1915
Çanakkale’den geçerek Marmara’ya girmiş olan E-20 İngiliz denizaltı gemisinin esir edilmesi.
07.11.1915
İngiliz Harp Kabinesi’nin Çanakkale’yi boşaltma kararı.
10.10.1915
Fransız denizaltı gemisi Turquoise’a Enver Paşa’nın katıldığı bir törenle “Müstecip Onbaşı” adının verilmesi.
05.12.1915
Mareşal Liman von Sanders’in Anafartalar Grubu Karargahı’na gelişi ve Mustafa Kemal’e, beraberinde getirdiği hava değişimi izin yazısını vermesi.
06.12.1915
İtilaf Güçlerinin Gelibolu Yarımadası’nı boşaltma hazırlıkları.
08.12.1915
Fethi (Okyar), Dr.Bahattin Şakir ve Dr.Tevfik Rüştü Aras) Bey’lerin akşam Atatürk’ün misafiri olarak(
Anafartalar Grubu Karargahı’na gelişleri. Atatürk’ün aldığı hava değişimi izni üzerine
Anafartalar Grubu Komutan Vekilliğine atanan Fevzi (Çakmak) Paşa’nın Anafartalar Grubu Karargahı’na gelişi.
10.12.1915
Atatürk’ün -beraberinde misafirleri Fethi (Okyar), Bahattin Şakir ve Tevfik Rüştü (Aras) Bey’ler olmak
üzere- Çanakkale’den İstanbul’a hareketi. (Atatürk İstanbul’a dönüşünü takiben Çanakkale’den
izinli olarak ayrılış sebebini Salih (Bozok) Bey’e şöyle anlatmıştır :”Ben düşmanın çekileceğini anladığım için bir taarruz yapılmasını teklif etmiştim. Fakat benim bu teklifimi kabul etmediler. Bundan dolayı canım sıkıldı. Çok da yorgun olduğum için izin alarak
İstanbul’a geldim.Eğer ben orada iken düşman şimdiki gibi çekilmiş olsaydı, herhalde daha
çok sıkılacaktım. Burada bulunmaklığım benim için bir talih eseridir.)
11.12.1915
Mustafa Kemal’in Çanakkale’den İstanbul’a gelişi
19-20.12.1915
İtilaf Güçlerinin, işgal ettikleri siperleri boşaltarak gece Anafartalar, Arıburnu bölgesinden
gizli olarak çekilmeleri
(Bu bölgedeki boşaltma son günlerde mevcut sisten de yararlanılarak gizli olarak yapılmakta idi. Ancak birlik ve malzemelerin büyük kısmını kapsayan boşaltma bu gece
gerçekleştirilmiştir.
(İngilizler 8/9 Ocak 1916 gecesi de Seddülbahir bölgesinden çekilmişlerdir.)
08-09.01.1916
Müttefiklerin Seddülbahir’i boşaltmalar
09.01.1916
5.Ordu Komutanı Mareşal Liman von Sanders’in -İngilizlerin Gelibolu yarımadasından çekilip gitmeleri üzerine- sabah 8.45’de Alçıtepe’den Başkomutanlık Vekaleti’ne telgrafı :
“Tanrı’ya şükür Gelibolu yarımadası tamamen düşmandan temizlenmiştir,
Düşmanın Çanakkale Cephesi’nden çekilmesi.
MEHMETÇİK” namının dünyaya yayılışı.
Türk Ordusu tüm cephelerde savaşı kazanmış ve 9 Ocak 1916 tarihinde İttifak Devletleri Gelibolu yarımadasını tamamen terk etmişlerdir.
14.01.1916
Mustafa Kemal’in Edirne’de XVI. Kolordu Komutanlığına başlaması
17.01.1916
Atatürk’e, “Anafartalar Grubu Komutanlığı”ndaki üstün başarıları sebebiyle “Muharebe Altın Liyakat Madalyası” verilişi
18.01.1916
5.Ordu Karargahı’nın, Müttefiklerin Gelibolu yarımadasını boşaltmaları üzerine Çanakkale’den Lüleburgaz’a alınması.
01.02.1916
Atatürk’e Anafartalar Grubu Komutanlığı döneminde gösterdiği üstün başarıları nedeniyle “İkinci Rütbe’den Osmani Nişanı”verilmesi.
Düzenleme : canakkaleili.com
http://www.geltag.com/turkish/z_history/tr_krn_cs1.htm http://www.ataturktoday.com/1915CanakkaleKronoloji.htm http://www.canakkale.gen.tr/kronoloji/kronoloji.html http://canakkalesavaslari.comu.edu.tr/data2/48.pdf http://www.gallipolidigger.com/2004.site/002.gel.sav .kronoloji/gallipolidigger.kronoloji/gallipolidigger.kronoloji.htm den yararlanılarak hazırlanmıştır.
Yorumlar
Yorum Gönder